Kluczowe europejskie projekty kosmiczne dzięki technologii od Scanway

Scanway to polska firma specjalizująca się w technologii obserwacyjnej i wizji maszynowej, która już w najbliższym czasie będzie miała istotny wkład w dwie ważne misje kosmiczne. Spółka została założona w 2016 roku i od tego czasu zdobyła reputację innowacyjnego dostawcy zaawansowanych systemów optycznych. Wrocławska firma rozwija dwie główne linie biznesowe: technologie kosmiczne oraz systemy wizyjne dla przemysłu. W sektorze kosmicznym Scanway specjalizuje się w opracowywaniu instrumentów do obserwacji Ziemi oraz autodiagnostyki satelitów, natomiast w sektorze przemysłowym dostarcza rozwiązania do kontroli jakości i procesów produkcyjnych.

W ciągu ostatnich kilku lat Scanway zrealizowała wiele ważnych misji kosmicznych, w tym projekt wystrzelenia satelity STAR VIBE, gdzie system wizyjny i teleskop optyczny firmy nieprzerwanie dostarcza wysokiej jakości obrazy Ziemi, czy rozpoczęła projekt PIAST, realizowany dla Ministerstwa Obrony Narodowej. Inne znaczące projekty obejmują współpracę z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), jak również współpracę z międzynarodowymi firmami takimi jak Niemiecka Agencja Aero-kosmiczna (DLR), czy Thales Alenia Space, co umacnia pozycję Scanway na globalnym rynku technologii kosmicznych.

Już za kilka dni, 9 lipca 2024 roku wystartuje kluczowy aktualnie projekt Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA), czyli najnowsza rakieta nośna Ariane 6, opracowana przez ArianeGroup we współpracy z Airbus Defence and Space oraz Safran. Pierwszy lot Ariane 6 to nie tylko test technologiczny, ale również strategiczne wydarzenie dla europejskiego sektora kosmicznego. Rozpoczęte w 2014 roku prace nad rakietą mają na celu zwiększenie konkurencyjności Europy na rynku komercyjnych lotów kosmicznych oraz zapewnienie niezależności w wynoszeniu ładunków na orbitę. Sukces tego projektu będzie miał kluczowe znaczenie dla przyszłości europejskiego sektora kosmicznego. Mierząca 63 metry i posiadająca masę startową pomiędzy 530 a 860 ton Ariane 6, będzie wykorzystywana do wynoszenia szerokiego zakresu ładunków na różne orbity, od satelitów komunikacyjnych po misje naukowe i eksploracyjne.

Scanway, będąc integralną częścią projektu YPSat (Young Professionals Satellite), dostarczy dwukamerowy zestaw optyczny, który zarejestruje kluczowe etapy lotu rakiety. W pierwszej fazie lotu, około 3 minuty i 30 sekund po starcie, kamery zarejestrują proces separacji głównej owiewki rakiety. W późniejszej fazie, około 66 minut po starcie, kamery będą rejestrować proces separacji ładunków użytecznych. Dane te będą nieocenione dla ESA w analizie i optymalizacji przyszłych misji.

Technologia optyczna dostarczana przez Scanway w projekcie Ariane 6 jest wynikiem wieloletnich badań i doświadczeń firmy w sektorze kosmicznym. System kamer opracowany przez Scanway jest zaawansowanym urządzeniem zdolnymi do pracy w ekstremalnych warunkach kosmicznych. Co niezwykle ważne, systemy wizyjne, zastosowane przy starcie Ariane 6 mogą być przydatne w innych misjach kosmicznych – zabezpieczeniu misji kosmicznych poprzez identyfikację śmieci kosmicznych, naprawie i tankowaniu satelitów, czy ocenie zniszczeń urządzeń znajdujących się na orbicie.

Prawdopodobnie w niedługim czasie po Ariane 6, w jej ślady poleci, największy jak dotąd polski satelita – EagleEye. I w tym projekcie Scanway odegrał istotną rolę, projektując i budując teleskop optyczny, będący centralnym elementem tej misji, mającym na celu dostarczanie wysokiej jakości obrazów Ziemi. Teleskop dostarczony przez Scanway posiada wysoką rozdzielczość oraz zdolność do szczegółowej obserwacji powierzchni planety, co pozwoli na monitorowanie zmian środowiskowych, analizę zasobów naturalnych oraz wsparcie w zarządzaniu kryzysowym. Na jego konstrukcję pozwoliło doświadczenie firmy wcześniej potwierdzone m.in. podczas misji STAR VIBE. W jej ramach satelita wyposażony w system wizyjny i teleskop optyczny opracowany przez Scanway demonstrował i wciąż demonstruje operacje pozyskiwania wysokiej jakości obrazów Ziemi z orbity, potwierdzając niezawodność i funkcjonalność rozwiązań technologicznych w warunkach kosmicznych.

Doświadczenie Scanway w dostarczaniu zaawansowanych rozwiązań optycznych oraz systemów wizyjnych dla przemysłu jest szeroko uznane na rynku. Firma rozwija i komercjalizuje dwie linie biznesowe: technologie kosmiczne oraz systemy wizyjne do kontroli jakości w sektorze przemysłowym. Systemy wizyjne Scanway są wykorzystywane do precyzyjnej kontroli jakości w liniach produkcyjnych, detekcji wad w czasie rzeczywistym oraz optymalizacji procesów produkcyjnych. W ten sposób, technologie opracowane dla ekstremalnych warunków kosmicznych, przyczyniają się do zwiększenia efektywności i jakości produkcji w różnych sektorach przemysłu na Ziemi.

Debiut Scanway na rynku NewConnect w październiku 2023 roku otworzył nowe możliwości ekspansji i pozyskiwania kapitału na rozwój, zarówno na rynku krajowym, jak i międzynarodowym. W maju 2024 roku Scanway zawarł kontrakt o wartości 1,7 mln EUR z południowokoreańską firmą NARA Space Technology. Celem współpracy jest rozwój systemu mikrosatelitów do obserwacji Ziemi, rozwój instrumentów optycznych oraz opracowanie ładunków obserwacyjnych dla projektu NarSha – konstelacji mikrosatelitów do monitorowania metanu. W tym roku na orbicie powinien znaleźć się instrument XD, zaprojektowany przez Scanway i odpowiedzialny  za weryfikację układu do pozycjonowania satelity. Wrocławskiej spółce zaufała także ponownie Niemiecka Agencja Aerokosmiczna (DLR), dla której do misji OTTER (planowane wystrzelenie z Isar Aerospace), Scanway dostarczył układ optyczny z elektroniką do akwizycji danych.

O ile misją EagleEye żyje głównie polska społeczność skupiona wokół sektora kosmicznego, o tyle lot inauguracyjny Ariane 6 będzie obserwowany przez cały świat, ponieważ rakieta ta ma kluczowe znaczenie dla utrzymania niezależności i elastyczności Europy w dostępie do przestrzeni kosmicznej. Rynkowi eksperci szacują, że szanse na sukces pierwszego lotu wynoszą około 60%. Bez względu na jego na wynik, kamery Scanway dostarczą cennych danych, które pomogą w analizie i optymalizacji przyszłych misji. Nagrania z kamer Scanway będą analizowane w celu wykrycia ewentualnych problemów technicznych, oceny poprawności działania poszczególnych elementów rakiety oraz wprowadzenia niezbędnych modyfikacji, co pozwoli na zwiększenie niezawodności i efektywności kolejnych startów.

Patrząc na przykłady wielu podmiotów polskiego sektora kosmicznego, Polska ma potencjał stać się jednym z kluczowych graczy na europejskim i globalnym rynku kosmicznym. Dalsze inwestycje w badania i rozwój oraz współpraca z międzynarodowymi partnerami będą zasadnicze dla osiągnięcia tego celu. Niewątpliwie będzie pomocna w tym zwiększona składka Polski  do Europejskiej Agencji Kosmicznej, z której znaczna część wróci do polskich podmiotów w formie projektów.